Maciej Kobic » Przedawnienie zobowiązań podatkowych zabezpieczonych hipoteką

W dziedzinie prawa podatkowego w Polsce doszło do istotnego przełomu. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyroku z dnia 21 września 2023 roku (sygn. akt I SA/Łd 447/23) wydał orzeczenie, które może mieć daleko idące skutki dla sposobu traktowania zobowiązań podatkowych zabezpieczonych hipoteką. Według tego wyroku, takie zobowiązania przedawniają się na zasadach ogólnych, wbrew dotychczasowym praktykom organów podatkowych, które przyjmowały, że zobowiązania te nie ulegają przedawnieniu.

Podstawy Orzeczenia

Sąd powołał się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 8 października 2013 roku (sygn. akt SK 40/12), który podważył konstytucyjność ówczesnego art. 70 § 6 Ordynacji podatkowej (OrdPU). W opinii WSA, obecny art. 70 § 8 OrdPU jest zbieżny i analogiczny w swej treści i kontekście normatywnym do wspomnianego wcześniej art. 70 § 6 OrdPU, sugerując, że sposób przedawnienia zobowiązań podatkowych zabezpieczonych hipoteką przedstawiany przez organy podatkowe czyni instytucję przedawnienia jedynie pozorną.

Konstytucyjność i Równość Ochrony Praw Majątkowych

WSA wskazał na art. 84 Konstytucji RP, podkreślając konieczność uwzględniania przy ustalaniu zasad przedawnienia aspektów takich jak długość terminu przedawnienia, reguły zawieszania tego terminu, jego przerywania i wyłączenia. Sąd uznał, że obecne unormowanie jest przykładem przekroczenia przez ustawodawcę swobody w określaniu rozwiązań prawa daninowego, co narusza zasadę równości ochrony praw majątkowych.

Praktyczne Konsekwencje Wyroku

Orzecznictwo to podważa zaufanie podatnika do państwa i obowiązującego prawa, ograniczając jego uprawnienia. WSA stwierdził, że art. 70 § 8 OrdPU nie powinien być podstawą dokonywanych przez organy podatkowe rozstrzygnięć ani wszczynania i prowadzenia postępowań podatkowych. To stanowisko znajduje odzwierciedlenie w szeregu wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego, które zaprezentowały równoległe stanowisko.

Podsumowując, wyrok WSA w Łodzi stawia pod znakiem zapytania praktyki stosowane przez organy podatkowe w odniesieniu do zobowiązań podatkowych zabezpieczonych hipoteką, uznając, że przedawniają się one na zasadach ogólnych. Orzeczenie to może mieć znaczący wpływ na przyszłe postępowania podatkowe, podkreślając potrzebę traktowania podatników w sposób sprawiedliwy i zgodny z Konstytucją RP.